De waarde van de regisseur

Wie : Megchelse Toneel Vereniging (MTV)
Wat : Het Oudste Beroep van Anne Terwisscha
Waar : Zaal de Kiviet Megchelen
Wanneer : Zaterdag 2 maart en Zondag 3 maart 2024
Regie : Toon Ketelaar

Het Oudste Beroep van de Wereld is zo’n titel waar je meteen een idee van krijgt waar het over zal gaan. En waarachtig, het stuk gaat echt over een bordeel. Toneelvereniging Megchelen durfde het aan om dat stuk te gaan spelen. Daar is een zekere mate van lef voor nodig, want je weet dan als speelster dat heel het dorp jou als een sexwerker op de planken zal zien staan. Platte opmerkingen naderhand liggen dan op de loer. In de eerste plaats is het dan aan de schrijver van het stuk om dat te voorkomen. En daarna is het aan de regisseur om te zorgen dat speelsters zich veilig voelen om die rol ook te durven spelen.

Auteur Anne Terwisscha is blijkbaar een schrijver aan wie zo’n opdracht wel is toe te vertrouwen. Ik kende hem niet. Ik dacht zelfs dat het een vrouw was en dat het stuk daardoor zo goed te verteren was. Maar Anne is een man en hij heeft een goed en prikkelend blijspel geschreven. Want het zijn niet de vrouwen die in dit stuk gemakzuchtig in pikante situaties worden neergezet, zodat de zaal dáárom kan lachen. Nee, Anne Terwisscha neemt juist de mánnen op de korrel met hun dubbele moraal als het gaat om huwelijkse staat en eerlijkheid en waarachtigheid. Zíj zijn het die steeds moeten draaien en veinzen en liegen om onder hun verantwoordelijkheden uit te komen. En de dames, die doen alleen hun werk. Zij worden nergens in het stuk als “hoeren” neergezet, in die betekenis waarmee mannen hen graag betitelen, zodat ze hun gedrag aan zichzelf beter kunnen verkopen: “het is slechts vlees”. Nee, alle sexwerkers in het stuk zijn mensen. Leuke mensen ook. Dankzij speelsters Ilse Sloot en Jilke Venhorst, die onder elkaar de dubbelzinnige opinies over mannen wel kwijt kunnen. Dubbelzinnigheden overigens, die nergens plat zijn, maar echt grappig.

Maar zoals gezegd, het is niet alleen aan de schrijver om het niveau te bewaken. Ook de regisseur is in dezen van levensbelang. En dat heeft Toon Ketelaar uitstekend gedaan. Hij weet waar de humor van deze theatertekst in schuilt en heeft zijn spelers en speelsters daarin uitstekend op de plek gezet. De spartelende mannen met hun drang en lust en libido die alle afspraken met dierbaren betekenisloos maken, verworden tot minkukels. En ook om dat te spelen moet je lef hebben. Toon Ketelaar weet zijn mannelijke spelers zo te laten spelen dat we hartelijk om ze moeten lachen. Er schuilt geen kwaad in die lui, ze zijn alleen iets te veel bezig met hun eigen (korte termijn) belang. Ach, gewoon kerels dus.

Een genoeglijke avond, waarop veel gelachen werd en heel veel gedrag heel herkenbaar was. En dat moet toneel ook doen: ons mede door alle humor een spiegel voorhouden. TVM is dat goed gelukt. En het mooiste moment van de avond kwam helemaal aan het eind, toen de regisseur zelf een eigen einde aan het stuk draaide, door als te-lang-wachtende-klant van het bordeel binnenstormde en op hoge poten vroeg wanneer hij aan de “beurt” was. Als je dan weet dat Toon er uit ziet als een echte senior, dan kreeg die grap een geweldige tweede laag mee. Niet voor niets dat alle speelsters op het toneel dubbel klapten van het lachen. En wij in de zaal ook.