Diagnose Kom es kieken Varsselder - Kwaliteit spat van het podium

Wie: Toneelvereniging "Kom es kieken"
Wat: "Bi'j de dokter" van Evelien Evers
Waar: Theater 't Dorpshuus Varsselder
Wanneer: 29 maart 2025
Regie: Richard Klompenhouwer

In 25 jaar gegroeid
Toneelvereniging "Kom es Kieken" bestaat 25 jaar en het gaat hen voor de wind. Organisatorisch hebben ze het daar in Varsselder goed voor elkaar. Een sterk bestuur, een vaste PR medewerker (vrijwilligerswerk), een grote, sterke en relatief jonge spelersgroep en een regisseur die zijn vak verstaat. Daar waar overal verenigingen hun 80- of 100-jarig bestaan vieren is "Kom es kieken" eigenlijk nog een jonkie. In 2000 opgericht na de toneelvoorstelling "Een onbezonnen kus" ter gelegenheid van het gouden jubileum van de lokale fanfare. Op de energie van die voorstellingen werd een toneelvereniging gebouwd. En stevig ook. Kom es kieken had de tijd en het tij mee. Vanuit het naburige Ulft , waar geen toneelvereniging functioneert, worden regelmatig mensen als nieuw lid ingeschreven. Dit jaar maar liefst drie nieuwe spelers! Toen in 2011 naast de voetbalvelden een splinternieuw dorpshuis werd gerealiseerd, werd daarin al meteen een volwaardige rol voor het toneel ingetekend. Met als gevolg dat de voorstellingen van Kom es kieken in een grote en goed geoutilleerde ruimte plaats kunnen vinden. Een toneel van zo'n 15 meter breed is een genoegen voor elke regisseur. Daar kun je nog eens uit de voeten!

Niet van echt te onderscheiden 
En een regisseur als  Richard Klompenhouwer kan daar zeker mee uit de voeten. Hij is blijkbaar een productieve regisseur want vorige week zagen en bespraken we al een van zijn voorstellingen. Hij is een man met een vormgevings-oog. Dat was vorige week bij de voorstelling van 't Buurtschap al duidelijk. Ook in Varsselder heeft hij niets aan het toeval overgelaten. Toen de gordijnen open gingen, bleek op het podium een niet van echt te onderscheiden dokterspraktijk gebouwd te zijn, inclusief spreekkamer en assistentehokje. Het was dokterspraktijk zover het oog reikte. Met een uitgekiende kleurstelling (grijsgroene muren en rode accenten en meubels) en op allerlei plekken interessante details waar je je aan kon verlustigen. Niets stond er voor niets, en wat er moest zijn was er ook. Geen overbodige rommel, precies goed. Ik begreep achteraf van de spelers dat het hele decor in anderhalve dag gerealiseerd werd. Door een team van 6 bouwers en een groot deel van de spelersgroep. Zo begin je met plezier een voorstelling te bekijken! 

Personages, Karakters en Typetjes
Het jubileumstuk van "Kom es Kieken" was er een van de hand van Evelien Evers uit Vorden. Haar stukken worden hier in de buurt veel gespeeld en dat zijn vaak toch wel leuke stukken. In dit geval een stuk over een nieuwe dokter in het dorp waar iets mee is. Alles speelt zich in de wachtkamer en in de spreekkamer van deze dokter en zijn collega huisarts af. Zo'n stuk is qua structuur al een genoegen  voor een toneelschrijver natuurlijk. Want in de wachtkamer kun je het een komen en gaan laten zijn van de meest uiteenlopende personages. En dat gebeurde ook: een vrouw die haar man meegesleurd had naar de dokter omdat hij zijn voet verbrand had, maar dat zelf niet erg genoeg vond om mee naar de dokter te gaan. Heel herkenbaar. De vrouw van een man met rugpijn die van iedereen wil horen wat er aan mankeert en wat de dokter heeft gezegd; een dame van stand met een Empty Nest Syndrome; een zwerver die bij elkaar gehouden wordt door het vuil dat hij in de loop der jaren op zijn zwerftochten heeft opgedaan; een boer die helemaal niets mankeert; een onverstaanbaar sprekende man en ga zo maar door.

Zo'n verhaal kan daardoor nog wel eens ontsporen door onsamenhangendheid of onderbroekenlol. Dat gebeurt in dit stuk gelukkig niet. Want naast deze wonderlijke optocht van typetjes en karakters, ontspon zich een verhaal dat de spanning er goed in hield. Het wil wat zeggen als de laatste zinnen van een avondvullend stuk in doodse stilte worden uitgesproken. Dat betekent dat het publiek zelfs na twee uur nog ademloos toekijkt en geraakt wordt door wat er op het toneel gebeurt. 

Liefde voor het vak
Het spel van "Kom es kieken" is in één woord en zonder uitzondering van hoog niveau te noemen. Elk personage, of dat nou een typetje was of een karakter, werd uitgekiend vormgegeven door -natuurlijk- kleding en kapsels. Maar maar vooral houding en beweging, stemgebruik en ritme maakten duidelijk dat er veel werk was gestoken in de analyse van al die rollen. En of het nou de werkelijk onverstaanbaar sprekende Jan Teunissen was, een kleine maar onvergetelijke rol van Chris van der Veen, de oprecht eenzame mevrouw van Nispen tot Dort, die Bianca Aalders zo prachtig in evenwicht hield waardoor je bleef meeleven met deze toch wat nuffige dame, of de zwerver Boris (Ino Zweers) die na zijn 'redding' door de dokter,  zo onherkenbaar getransformeerd terugkwam dat de halve zaal niet zag dat het dezelfde was. Elke rol was af!
Natuurlijk zijn die rollen dankbaar omdat je ermee de lachers op de hand krijgt. Maar de rollen van bijvoorbeeld de doktoren Bas en Pien (Bob Zweers en Eliza Wilkens) en hun assistente Nadia en Cindy (Marisa Reulink en Fedda Tuenter) die juist de serieuze kant van het verhaal overeind moesten houden waren allemaal raak. Geen van allen -nou ja, misschien de grimassen van de bitchy Cindy daargelaten- zochten naar de lach van het publiek. Daardoor bleef het stuk de hele avond geloofwaardig en interessant. 

Er wordt wel eens neerbuigend gesproken over amateurtoneel, maar weinigen weten dat het woord amateur eigenlijk "Liefhebber" betekent. Wij hebben het toneel lief. En dat is wat afgelopen zaterdag te zien was: de liefde voor dat vak toneelspelen. 

'Kom es kieken' uit Varsselder bewijst dat het amateurtoneel ook in deze tijd een waarde vertegenwoordigt en in een behoefte voorziet. Met liefde voor het vak, een scherp oog voor publiciteit en organisatie en een gezonde opvatting over wat zo'n organisatie moet kosten kan een goede regisseur gevraagd worden en kun je spelers van niveau aan je binden. En een groot publiek. Varsselder mag trots zijn.