Als je van alle personages gaat houden

Afgelopen zaterdag zat ik in Lichtenvoorde bij zo'n voorstelling van Advendo. Ze vierden daarmee hun 100-jarig bestaan en ik durf te zeggen dat de voorstelling een ode was aan het amateurtoneel zelf. Zoveel liefde voor het spel; zoveel energie en zoveel plezier straalde van het podium, dat ik het jammer vond dat het alweer voorbij was. De nabespreking duurde daardoor ook wat langer dan normaal. Ik kon nog even geen afscheid nemen.

Anders dan anders
Ik was te laat, dat moet ik toegeven. Maar ter verdediging van mijn laatkomen durf ik te zeggen dat kwart voor acht als aanvangstijd op zijn vriendelijkst gezegd, nogal afwijkend is van het normaal. Mijn ritme is niet afgesteld op kwartieren. Eerst komt acht uur en bij hoge uitzondering half acht. Alle andere tijden zorgen voor een syntax error in mijn hoofd. Maar eigenlijk bleek op deze avond niets gewoon.
Het begon al met een oogverstuikend mooi decor van overduidelijk een supermarkt. Inclusief koffiemachine en een lege flessen automaat. Beide werkend! Daarop, in knaloranje uniformen, het personeel, dat meestal de klanten in aantal overtrof, want het liep niet zo goed met de handel. De mensen gingen liever winkelen bij de andere supermarkten. Daar was het blijbaar toch beter.

Personages waar je van gaat houden
Pontificaal centraal zat daar Nicky Leemreize een dijk van een caissière te spelen. Fijn accent, tikkie ordinair, gezellig. Eentje om elke dag even langs te gaan voor een boodschap en een gezellig gesprek. Het personeel bestond uit een hele reeks van dat soort karakters. Elke afdeling had er wel een.
Hoofd Brood Magda werd stevig tot leven gebracht door Femke Waalderbos die haar een doorleefd Achterhoeks dialect meegaf waar je echt van ging houden. Niet dat overdreven debiele waar amateurspelers zich soms aan bezondigen wanneer ze een Achterhoeker moeten spelen, nee, een echt mens dat zich het beste kan uitdrukken in haar moerstaal. Heel mooi.
Sandra Spexschoor is ook een bijzondere actrice. In een soort dubbelrol (niet echt, want haar personage -Hoofd Groente Gedda- verkleedt zich als man om deel te kunnen nemen aan de loterij waarmee een auto te winnen valt) transformeert zij zich gemakkelijk van de ene in de andere personage en weer terug. Bijzonder is de manier waarop -in alle stukken van Advendo- totaal voorbijgegaan wordt aan het gegeven dat deze speelster zich met een rolstoel moet verplaatsen. Sandra speelt desondanks gewoon alle rollen en nergens laat zij zich beperken door die rolstoel. Ze kan er op sommige momenten ook de draak mee steken, zoals toen zij vermoeid en bezweet in sportkleding opkwam en hijgend vertelde dat zij met de fiets was gekomen. Dat doen ze goed bij Advendo.

Nergens en nooit saai
Het fijne van het verhaal van Super Super is dat het modern is, geen dronkemansscènes kent, niet vrouwvijandig is, geen slechte huwelijken kent. Wel was er die echtgenoot (Marnon Stortelder) die, steeds wanneer hij met zijn vrouw mee boodschappen gaat doen, zijn ogen niet af kan houden van de caissière. Dat was grappig en werd nergens plat. Tegelijkertijd is het stuk op en top een blijspel. We snappen de mensen die er in voorkomen. Herkennen hun onhebbelijkheden, hun houdingen en hun klunzigheid. We hopen dat het goed met ze gaat en dat het voor iedereen fijn afloopt. Dat klinkt allemaal nogal saai, maar dat is het geen seconde. Integendeel, je kijkt je ogen uit en wordt regelmatig verrast. Bijvoorbeeld door de statiegeldautomaat die de plastic flessen uitspuwt in het gezicht van de klant. Hilarisch! Geen uitleg, geen verklaring, maar superleuk.

Jubileum
Advendo bestaat dit jaar 100 jaar en gezien deze productie gaat het heel erg goed met de club. Regisseur Tonnie Lammers heeft heel goed werk verricht, en hij zal dat zeker niet in zijn eentje gedaan hebben. De groep ademt enthousiasme en speelplezier. Ik noemde maar een paar namen, maar alle rollen hadden wel iets bijzonders: een slisje, een accentje, een manier van doen. Ook als ze geen tekst hadden bleef elke acteur druk bezig met het stil spel. Het getuigt allemaal van een groot vakmanschap en de wil om dat ook te tonen. Van zo'n avond kikkert een mens op. Publiek en spelers. Hopelijk is er later in het jaar nog een feestelijk moment om dat eeuwfeest te vieren. Hopelijk eert de gemeente de club met een erepenning of zoiets, want het is een kostbaar bezit, zo'n vereniging in je gemeente. Die moet je koesteren.